Langdurige stress heeft op verschillende vlakken van het lichaam een negatieve invloed. Langdurige stress is ziekmakend! Stress betekent eigenlijk dat het lichaam meer energie opmaakt dan het eigenlijk heeft. Langdurige stress zorgt voor uitputting en kan verder gaan in een burn-out.
Stress en het hormoon cortisol
Bij iedere stressreactie kom en er hormonen vrij in het lichaam. Ten eerste komt het ‘stresshormoon’ adrenaline vrij wanneer er stress is. Dit is om het lichaam alert te maken. Om het lichaam weer in ‘rust of balans’ te krijgen komt er cortisol vrij vanuit de bijnieren. Maar cortisol heeft ook andere functies binnen het lichaam. Het zorgt er o.a. voor dat je ’s morgens wakker kunt worden.
Ook helpt cortisol wanneer de bloedsuikerspiegel daalt door eiwitten en vetten in glucose om te zetten. Het werkt ook ontstekingsremmend door de witte bloedcellen aan te sturen wanneer dit nodig is. Maar cortisol heeft ook een invloed op het cardiovasculaire systeem en op het centrale zenuwstelsel. Wanneer er te weinig of geen cortisol aanwezig is kunnen de volgende gevolgen ontstaan: niet af kunnen vallen, ontstekingen en ziektes die niet overgaan, hart- en bloeddrukklachten.
Het is goed dat cortisol er is!
Dit hormoon brengt weer ontspanning in het lichaam na een stressreactie. Wanneer stress langdurig aanwezig is, zal de cortisol steeds worden ingezet om het lichaam weer in balans te krijgen. En zullen de bijnieren uitgeput raken, een bijnier-uitputting.
Klachten van bijnieruitputting
De meest voorkomende klachten van een bijnieruitputting zijn:
- Depressieve gevoelens
- Beklemmend gevoel
- Gebrek aan energie
- Toename van angsten
- Perioden van verwarring
- Sneller gefrustreerd (een korter lontje hebben)
- Slapeloosheid
- Moeilijk uit bed kunnen komen
- Vermoeid zijn, zelfs na een goede nacht slapen
- Veel trek in zout eten
- Niet meer wakker kunnen worden voor 10 uur in de ochtend
- Licht in je hoofd voelen wanneer je opstaat
- Minder zin in seks
- Lange hersteltijd
Wanneer je 3 of meer van deze klachten herkent, is de kans groot dat je bijnieren zijn uitgeput. Dan is nu de tijd om daar iets aan te doen! In een aantal stappen kan dit worden aangepakt.
Tips en stappenplan
Stap 1: Leefstijl analyse.
In kaart brengen van de leefstijl. Veranderingen binnen voeding en bewegen invoeren die het welzijn bevorderen. Hierbij is het kijken naar de maaltijd frequentie ook erg van belang vanwege de insuline resistentie. Lees hierover in het vorige blog over de bloedsuikerspiegel.
Stap 2: In kaart brengen wat de energiegevers en energienemers zijn.
Energiegevers versus Energienemers
Goede voeding Slechte voeding
Beweging Te kort aan beweging
Positieve levenshouding Negatieve levenshouding
Slaap/rust Werkstress
Sociaal netwerk Relatie/familieproblemen
Stap 3: Ontspanning
Zoek ontspanning of ga ontspanningsoefeningen doen iedere dag. Denk dan aan yoga, ademhalingsoefeningen of bijvoorbeeld mediatie. Maar natuurlijk kan het ook zijn dat jij juist ontspant in de buitenlucht door bijvoorbeeld een wandeling te maken.
Stap 4: Op tijd naar bed gaan
Het is belangrijk om naar je bioritme te gaan leven. Zorg dat je tussen 22.00-23.00uur in bed ligt. Zet de wekker tussen 7.00-9.00uur, iedere dag dus ook in het weekend.
Stap 5: Beter leren omgaan met stress
Hier kun je hulp bij zoeken door iemand in te schakelen om jou te coachen. Het herkennen van de signalen en leren hoe je hiermee om kunt gaan is van groot belang bij herstel.
Aan de slag met meer tips? Download dan nu het e-book Weg met stress.
